Powstanie Warszawskie w komiksie

Treść

Z inicjatywy Muzeum Powstania Warszawskiego powstała największa w Polsce antologia komiksu Powstania Warszawskiego. Na kartach pięknie wydanego, dużego formatu albumu możemy śledzić losy warszawiaków podczas powstania. Przerażające, przesycone tragizmem, ludzkim nieszczęściem obrazy odzwierciedlają powstańcze losy, żywe historie konkretnych, rzeczywistych osób. Jednym ze scenarzystów komiksu jest pani Barbara Sajdler, która sama brała udział w walkach powstańczych. Jednak na próżno doszukiwać się w tym przekazie konkretnych faktów historycznych, opisów bitew, walk stoczonych w powstańczej stolicy. Obraz oddziałuje zdecydowanie bardziej na emocje. Opisane i narysowane historie wzruszają, innym razem budzą grozę, oddają lęk i strach, w którym żyli warszawiacy, wzbudzają współczucie, ale oddają też w pełni heroizm i niezwykłe poświęcenie mieszkańców w ratowaniu stolicy. I takie też było zamierzenie twórców antologii - oddanie raczej atmosfery Powstania Warszawskiego niż przekazanie czytelnikowi ścisłych faktów historycznych. Pomysłodawcą antologii jest dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski, który zgłosił swój koncept znawcy tematu Przemysławowi "Trust" Truścińskiemu - artyście grafikowi. Komiksy to forma przekazu, która cieszy się popularnością głównie wśród młodzieży. W komiksach przedstawiano już walki września 1939 r. czy też wydarzenia poznańskie w czerwcu 1956 r., które cieszyły się dużym zainteresowaniem młodzieży. - Od kilku najnowszych pokoleń wychowywano się na komiksach. Stąd pomysł na przedstawienie za pomocą komiksu wydarzenia, jakim jest Powstanie Warszawskie. Wciąż nie mamy w Polsce dobrego filmu fabularnego o powstaniu. Komiks jest właśnie taką próbą pokazania krótkiej historii w formie audiowizualnej. Młodzi twórcy antologii wykonali coś bardzo wzruszającego - podkreśla dyrektor Ołdakowski. Wykonawców antologii poszukiwano wśród najlepszych twórców komiksów w Polsce. Ważne było, by każdy z nich w jakiś sposób był związany z Warszawą. - Hasło "Powstanie Warszawskie" na każdego działa zawsze emocjonalnie, nikt nie jest obojętny, jest to główna ikona II wojny światowej. Wszyscy w powstaniu upatrują ducha polskości, polskiego romantyzmu. Młodzi twórcy komiksu czują to samo - zaznacza Przemysław Truściński, dyrektor artystyczny antologii. - Nie ma dobrego komiksu bez symbiozy obrazu i tekstu. Co nie jest łatwym zadaniem. Najpierw propozycje dostali najlepsi scenarzyści. Potem artyści graficy. Chciałem, by w tworzeniu brały udział również osoby spoza komiksu, jak np. Barbara Sajdler, która uczestniczyła w powstaniu - dodaje Truściński. Dzięki temu komiksowe obrazy są autentycznymi, żywymi historiami osób, przepełnionymi emocjonalnością. Antologia składa się z 17 nowel o tematyce powstańczej. Obrazy o wysokim poziomie artystycznym łączą Powstanie Warszawskie ze współczesnością. Jedna z nowel, "Za garść dolarów", pokazuje los dziadka powstańca, który stara się pomóc swoim wnukom w kredytowaniu mieszkania i właśnie otrzymuje przekaz pieniężny od swego przyjaciela - powstańca, który dorobił się fortuny za granicą. Jest to smutny, lecz rzeczywisty obraz wielu weteranów wojennych w Polsce, którzy dziś żyją na granicy ubóstwa, i przypominamy sobie o nich, gdy są nam potrzebni. Inne obrazy eksponują bohaterstwo walczących Polaków, ich bezkompromisową walkę do granic wytrzymałości i jednocześnie okrucieństwo wroga - Niemców okupujących stolicę. Dzięki emocjonalności obrazów trudno pozostać obojętnym i nie doceniać postaw, czynów, stanięcia w obliczu niesprawiedliwości. Wzrusza również komiks "Pod gołym niebem" ukazujący los babci opowiadającej wnuczce swą historię, gdy walczyła w powstaniu, jej miłości z tamtego okresu, a także okrutne prześladowanie, aresztowanie za czasów komunizmu jej samej i jej męża. Inna opowieść rozpoczyna się od znalezienia starego telefonu przez wnuczkę. W telefonie dziewczyna słyszy głos przyjaciela dziadka, który walczył w powstaniu... Różnorodny sposób opowieści, różnorodne formy grafiki twórców składają się na wyjątkową antologię. Można by się zastanawiać nad koniecznością użycia wulgarnych słów, które wychodzą z ust okupantów... Całość jednak zasługuje na uznanie i może zainteresować młodego odbiorcę, do którego została adresowana. Miejmy nadzieję, że dzięki antologii rozpocznie ona głębsze poszukiwania odnoszące się do historii Powstania Warszawskiego. Publikacja została wydana w połowie sierpnia br. z okazji obchodów rocznicy Powstania Warszawskiego. Mecenasem projektu jest Ciech SA. Małgorzata Jędrzejczyk "Nasz Dziennik" 2007-08-29

Autor: wa